Pielęgnica Ramireza to gatunek monogamiczny. Po osiągnięciu dojrzałości płciowej zaczynają dobierać się w pary. Towarzyszą temu niegroźne i bardzo widowiskowe utarczki między samcami. W ich wyniku ustalane są też rewiry lęgowe. Utrzymywanie gromadki wspólnie dorastających, młodych ryb jest zatem najlepszym sposobem na swobodne dobranie się par hodowlanych. Ze względu na stosunkowo krótki okres życia pielęgniczek najlepsze do rozrodu są osobniki młode. Jednakże ryby nie powinny przystępować do pierwszego w życiu tarła zbyt wcześnie. Najlepiej jeśli mają ukończone, co najmniej 6 miesięcy życia. W przeciwnym razie zahamowaniu lub poważnemu spowolnieniu może ulec ich wzrost, a przyszłe tarła będą mniej wydajne (obniżenie płodności). Zbyt młode tarlaki często też zjadają złożoną ikrę i to przez kilka kolejnych tareł. Za akwarium tarliskowe dla pary ryb posłużyć może 30 l zbiornik. Stawiamy go w miejscu spokojnym i nieco ocienionym. Koniecznym jego wyposażeniem są 1-2 płaskie kamienie, korzeń, łupina kokosu, ewentualnie dodatek kilku szyszek olchowych lub dębowych liści (garbniki). Rośliny, aczkolwiek można się bez nich obejść, powinny być wcześniej dobrze wypłukane i odkażone w nadmanganianie potasu, a najlepiej pochodzić ze zbiornika nie zamieszkałego przez jakiekolwiek zwierzęta wodne. Sprawą priorytetową są parametry fizyko-chemiczne wody. Temperatura w okresie tarła powinna wynosić 27-28ºC.
Kluczem do sukcesu jest jednak miękka (poniżej 7ºn) i kwaśna (pH około 5,5-6) woda. Trzeba jednak zaznaczyć, że „ramirezki”, które od pokoleń są hodowane w niewoli w znacznie twardszej i lekko alkalicznej wodzie wodociągowej mogą również z powodzeniem się w niej rozmnażać, choć rezultaty hodowlane są znacznie mniej zadowalające. Woda na tarlisku musi być ponadto bardzo klarowna, pozbawiona wszelkich zawiesin, dobrze natleniona, o co najwyżej śladowym stężeniu związków azotu. Generalnie im twardość i kwasowość wody są wyższe, tym mniejsza jest liczba wylęgłych larw. Najlepsza jest woda z filtra RO zmieszana z wodociągową (odstaną) w proporcjach umożliwiających uzyskanie pożądanej twardości. Właściwe pH uzyskujemy dodając do wody wyciągu z torfu lub filtrując ją przez ten substrat. Przed tarłem ryby wspólnie wyszukują dogodne miejsce do złożenia ikry. Zwykle jest to płaski kamień, szeroki liść rośliny (żabienice, kryptokoryny), zagłębienie w podłożu, skorupa kokosu lub nawet żwir. Dobrze dobrane ryby są generalnie troskliwymi rodzicami, choć znacznie ustępują pod tym względem swoim większym kuzynom – pielęgnicom południowoamerykańskim (pielęgnica skośnopręga, Meeka, zebra itp.). Niestety w wyniku intensywnej hodowli fermowej (sztuczny odchów potomstwa) ryby te częściowo zatraciły instynkt macierzyński. Często zdarza się, że pożerają złożoną ikrę lub larwy (zwłaszcza młode tarlaki). Niejednokrotnie też dochodzi do kłótni pomiędzy rodzicami w wyniku, których jeden z partnerów jest przeganiany. Po tarle rodziców można odłowić lub pozostawić z ikrą, o ile podejmują nad nią opiekę.
Przeciętna liczba jaj złożonych podczas tarła wynosi zwykle 150-200 szt. Zbiornik tarliskowy powinien być jeszcze bardziej zacieniony (szary papier lub karton), gdyż zbyt jaskrawe światło szkodzi zarodkom. Larwy wylęgają się po 36-72 godzinach, w zależności od temperatury wody. Wchłonięcie zawartości woreczka żółtkowego trwa kilka dni. Na samym początku narybek najlepiej jest karmić larwami solowca oraz węgorkami octowymi lub „mikro”. Można również podawać wrotki i larwy oczlików Wielu hodowców zaleca przez pierwsze 3 dni dodatkowo zakraplać po powierzchni wody wyhodowane na pożywkach organicznych pierwotniaki. Po 10-12 dniach podajemy najdrobniejsze oczliki i rozwielitki oraz roztarte na miazgę rureczniki. Dobrej jakości pyliste pokarmy suche mogą być stosowane jako uzupełnienie diety. Narybek jest wrażliwy na pogorszenie się jakości wody. Szczególnie źle znosi podwyższony poziom związków azotu. Wolno działający wewnętrzny filtr gąbkowy jest zatem nieodzowny. Najdalej co drugi dzień (a najlepiej każdego wieczora) należy starannie czyścić dno zbiornika ze wszelkich resztek organicznych. Raz w tygodniu przepłukujemy gąbkę filtra. Czyszczenie dna powinno łączyć się ze spuszczeniem 20-30% objętości zbiornika. Zawsze dolewamy zaś wodę po, co najmniej 24 godzinnym odstaniu, początkowo o takich samych parametrach fizyko-chemicznych, później stopniowo twardszą i o wyższym pH, aby przyzwyczaić rybki do warunków w jakich będą utrzymywane w przyszłości.
O chowie pielęgniczki Ramireza pisałem tu: http://www.multihobby.net/?p=106
